Mantelzorgers en begeleiders slaan nieuwe wegen in…

Op maandag 12 oktober jl. vond in het restaurant van De Binckhorst van Cello in Rosmalen een bijeenkomst plaats met familie, vrienden, vrijwilligers en begeleiders van de woningen Eikenpage 2 en 4. Het was een goed bezochte avond waarin we met meer dan 25 mensen aan de slag gingen. In deze blog lees je waarom de bijeenkomst werd georganiseerd, hoe we praktisch met elkaar aan het werk zijn gegaan en wat de avond heeft opgeleverd.

Waarom deze avond?
Familie en begeleiders van de woningen aan Eikenpage 2 en 4 hebben de afgelopen jaren diverse activiteiten ondernomen. Mantelzorgers en medewerkers van Cello slaan de handen steeds meer ineen en onderzoeken hoe men elkaar kan versterken. Nu werd het tijd om gezamenlijk de balans op te maken en op zoek te gaan naar een volgende logische stap. We vatten dit op als experiment waarvan we maximaal willen leren. Wat werkt bij het gezamenlijk ontwikkelen van nieuwe initiatieven? Hoe maak je het vernieuwingsproces met elkaar robuust zodat het tegen een stootje kan? Hoe doe je het zo dat het voor alle betrokkenen energie geeft? Het zijn vragen waar we nieuwsgierig naar zijn!

Hoe hebben we gewerkt?
Met alle deelnemers maakten we een historielijn. Dit is een manier om ervaringen van een groep in een bepaalde tijdsperiode naar boven te halen, onderling te delen en te visualiseren. Na een korte kennismaking stel ik deelnemers als eerste de vraag: vanaf waar begint de geschiedenis van dit team? Belangrijk om te vermelden is dat we onder het team in dit verband verstaan: de familie, vrienden, vrijwilligers én begeleiders van Eikenpage 2 en 4.

De begindatum blijkt 17 september 2012 te zijn, de dag waarop de verhuizing naar de Eikenpage 2 en 4 plaatsvond. De aanwezigen kijken er goed op terug. Ouders hadden het gevoel hierin echt betrokken te zijn. Het meedenken over de inrichting werd zeer gewaardeerd: “Zo werd het meer ons huis,” vertelt een ouder.

De tweede vraag die we deelnemers stellen is: welke belangrijke gebeurtenissen hebben jullie sinds die datum samen meegemaakt? Zo maken we samen een verhaal. Familienet wordt genoemd, de huisbezoeken, een moeder vertelt over het moment dat ze haar zoon naar de Eikenpage bracht. Een belangrijke gebeurtenis natuurlijk. De veranderde locatie van dagbesteding komt langs. Een vader vertelt over hoe het een tijd niet goed ging met zijn zoon. Het samen met begeleiders zoeken naar een oplossing bleek voor hem erg belangrijk. De klus-dag en ook de bijeenkomsten die de laatste jaren zijn georganiseerd (straatfeest, kerstbrunch e.d.) zijn belangrijk geweest. Een laatste belangrijke gebeurtenis ten slotte is een bijeenkomst die familieleden op eigen initiatief organiseerden. Rode draad in alle verhalen is de wens om de werelden van familie en begeleiders meer te verbinden. Er blijkt nog schroom te zijn over en weer om elkaar dingen te vragen en elkaar te wijzen op wat je concreet van elkaar verwacht.

Wat leverde het werken met de historielijn op?
Door de gebeurtenissen met elkaar te bespreken en een historielijn te construeren maakten we als het ware samen een verhaal. Dat leverde het volgende op:
 

• Binding tussen de teamleden onderling versterken. Vaak komt tijdens het maken van de verhaallijn naar voren dat mensen bepaalde periodes verschillend hebben beleefd. Het werkt krachtig om dit met elkaar te delen. Ook wordt het voor mensen die nog relatief kort bij een team zijn gemakkelijker om zich ook eigenaar van het geheel te voelen. Mooi in dit verband was dat een moeder wier zoon nog niet zo lang op de Eikenpage woont zich aan het einde aanmeldde voor de werkgroep. Doordat we samen de balans opmaakten ontstond er gevoelsmatig een nieuw gezamenlijk vertrekpunt, ook voor iemand die nog niet zo lang deel uitmaakt van het team.
• Reflectie op de eigen praktijk: hoe doen we het eigenlijk? Door samen stil te staan bij de manier waarop je als groep een bepaald vraagstuk in de loop der tijd aanpakt, worden patronen zichtbaar. Effectieve en ineffectieve… De eigen ervaringen blijken veel interessante lessen te bevatten. Heel effectief bleken de huisbezoeken te zijn geweest: “Je hebt dan echt tijd om met elkaar de diepte in te gaan.” Een ander patroon in dit verband dat een vader blootlegde was: “Jullie (doelend op de zorgprofessionals) vragen ons veel te weinig. Jullie zetten ons veel te weinig in. Daarmee laat je kansen liggen!” Een ander benoemde het als: “Er is nog teveel schroom over en weer. Dat is jammer.”
• Basis voor het bepalen van nieuwe doelen in de toekomst, of voor het ontwerpen van nieuwe aanpakken. Nadat we met elkaar de historielijn hadden gemaakt werd het heel logisch om deze volgende stap met elkaar te verkennen. ‘Oké, we staan nu hier, wat is een logische volgende stap?’ Of: ‘Hoe hebben we het tot nog toe gedaan, wat willen we anders gaan doen…?’ Er ontstonden leuke ideeën en zonder aarzeling vormde zich een werkgroep van vrijwilligers (5 familieleden en 2 begeleiders) om de ideeën verder uit te werken.
• Energie voor veranderen. Gek genoeg maakt het samen terugkijken altijd energie vrij voor het anders aanpakken van zaken, en voor het loslaten van het vertrouwde. Een soort ‘voorjaarsschoonmaak’-gevoel. Belangrijke factor hierin is dat de deelnemers beseffen dat ze iets gezamenlijks hebben met het vraagstuk en/of de groep.

Hoe nu verder?
De avond gaf veel energie om te veranderen. Dat bleek bijvoorbeeld uit de werkgroep die zonder moeite werd gevormd en al op korte termijn bijeen gaat komen. De avond werd positief ervaren en je zag als het ware in de ogen van deelnemers dat het goed was geweest. De kunst zal zijn met elkaar nieuwsgierig te zijn hoe we dingen anders willen gaan doen en hoe we daarbij de samenwerking vormgeven. Een ding is zeker: ‘Alleen samen kunnen we de vraagstukken en uitdagingen van deze tijd aan.’ Bovendien ‘samen kun je ook slimmer zijn dan alleen.’ Wordt dus vervolgd!


Marcel Nooijen